Ağızda doğru hizalanmamış, gömülü ya da yarı gömülü pozisyondaki 20’lik dişler gelişme sürecinde ağrı ve hassasiyet gibi şikayetlere neden olabilir.
Diş diziliminin en sonunda yer alan ve hem alt hem de üst çenede bulunan dişlere, 20’lik diş adı verilir. 20’lik dişler üçüncü azı dişi olarak çoğunlukla 17 - 25 yaş aralığında çıkar ya da çıkmaya çalışır. Yetişkinliğe adım atılan bu dönemde çıkmaları nedeniyle, İngilizcede “wisdom teeth (akıl dişi)” olarak adlandırılır. Normal şartlarda bir insanın alt ve üst çenesinin her iki köşesinde birer tane olmak üzere, toplam 4 adet 20’lik diş kökü bulunur. Ancak bazı insanlarda 20’lik dişlerin tamamı çıkmayabilir, dişler gömülü halde kalabilir ya da yamuk hizalanmış olabilir. Bu tip durumlarda 20’lik diş çıkması, kişilerde ağrı ve hassasiyet şikayetlerine yol açabilir.
20’lik dişleriniz hiçbir şikayete ya da belirtiye neden olmadan, kendiliğinden çıkabilir. Ancak 20’lik diş belirtileri her insanda farklı bir dönemde ve değişik semptomlarla da gözlemlenebilir. Dilerseniz 20’lik diş çıkması belirtileri hakkında daha detaylı bilgilere beraberce göz atalım. Böylelikle dişlerinizin çıkış sürecini bilinçli bir şekilde takip edebilir, gözlemlediğiniz belirtileri zaman kaybetmeden diş hekiminizle birlikte değerlendirebilirsiniz.
20’lik dişlerin çiğneme fonksiyonuna bir katkısı ya da herhangi bir işlevi yoktur. İnsanın evrim süreci incelendiğinde, 20’lik dişler de bu süreçte körelmiş organlar sınıfına girer. Günümüzde, insan popülasyonunun yaklaşık %35’inde yirmi yaş dişleri hiç çıkmaz. Ancak halen insanların büyük bölümü, yirmi yaş dişlerinin tam olarak, gömülü ya da yamuk hizalanmış şekilde çıkmasının belirtilerini deneyimler.
20’lik dişlerin çıkması için çene kemiğinizde dişin çıkabileceği bir alan olması gerekir. Keza, birçok insanda yirmi yaş dişlerinin 17 - 25 yaş aralığında görülmesinin nedeni de budur. Çene kemiğiniz geliştikçe ve büyüdükçe yirmi yaş dişlerinin çıkması için de yer açılır. Ancak yirmilik diş belirtileri, çenede yeterli yer açılmamışken de başlayabilir. Bazı insanlarda yirmi yaş dişlerinin tamamen çıkması 30’lu yaşları bulabilir.
Az önce de sözünü ettiğimiz gibi, yirmi yaş dişleri ağızlarında doğru şekilde konumlanan kişilerde, bu dişler herhangi bir soruna neden olmadan gelişimini tamamlayabilir ve ömür boyu ağızda kalarak kullanılabilir. Diş hekimlerinin büyük çoğunluğu, doğru hizalanmış ve ağız sağlığına olumsuz hiçbir etkisi bulunmayan yirmilik dişlerin korunması taraftarıdır.
Beslenme alışkanlıkları, çene yapısı, dişlerin boyutlarındaki uyumsuzluklar, erken süt dişi kaybı ve çenede enfeksiyon oluşması gibi birçok faktör; 20’lik dişlerin çene kemiği içinde kendine yeterli alan bulamamasına ve gömülü kalmasına yol açabilir. Gömülü yirmi yaş dişleri hem çene kemiğinde hem de bu bölgeyi çevreleyen dokularda hasar oluşmasına yol açabilir. Öte yandan, yirmi yaş dişlerinin yarattığı şikayetler ve belirtiler, çoğunlukla dişlerin gömülü halde çıkmaya çalışmasından kaynaklanır. Gömülü yirmi yaş dişlerinin gelişmeye çalışırken çene kemiğinde yarattığı zorlayıcı etki; kemik, kas ve bağ dokusuna hasar verebilir.
Gömülü, yarı gömülü ve doğru hizalanmamış yirmi yaş dişlerinin oluşturduğu belirtiler, iki farklı başlıkta değerlendirilebilir. Bunlardan ilki, doğrudan yirmi yaş dişlerinde meydana gelen ağrıdır. İkinci başlıkta ise yirmi yaş dişlerinin yarattığı yansıma ağrılar ve semptomlar yer alır. Doğrudan 20’lik yaş dişlerinde oluşan ağrının nedeni, dişte çürük oluşması ya da diş etinin iltihaplanmasıdır. Ancak 20’lik yaş dişleri doğrudan ağrı oluşturmasa bile, birçok yansıma belirtiye yol açabilir:
En sık rastlanılan belirtiler arasında diş ağrısı, baş ağrısı, 20’lik diş kokusu ve hassasiyet yer alır. Eğer kendinizde bu belirtilerden birini ya da birkaçını gözlemliyorsanız, detaylı klinik ve radyolojik muayene için vakit kaybetmeden diş hekiminize başvurmanız tavsiye edilir.
Yirmi yaş dişlerinin diş etinde iltihap oluşumuna neden olması sonucunda, hastalarda apse ve ateş belirtileri gözlemlenebilir. Yirmilik dişlerin çekilmesi durumunda, çekimi takip eden erken dönemde de ateş ve ağrı belirtileri oluşabilir. Yarı gömülü 20’lik dişlerde çürük oluşma riski, diğer dişlere kıyasla daha fazladır. Çünkü yarı gömülü yirmi yaş dişlerine diş fırçasıyla erişmek ve etkili hijyen sağlamak daha zordur.
Yirmi yaş dişlerinizi mümkün olduğunca korumak ve diş yüzeyinde bakteri plağı oluşmasını önlemek için ince ve uzun saplı diş fırçalarını tercih edebilirsiniz. Signal Ultra Reach Diş Fırçası, diş hekimlerinin kullandığı aletlerden ilham alınarak tasarlanan özel kompakt başlığı ve ekstra ince boynu sayesinde temizlemesi güç ve hassas dişlerinize ulaşmanıza yardımcı olur. Eğer dişlerinizde ve diş etlerinizde hassasiyet sorunu yaşıyorsanız, ekstra yumuşak özellikli ve yuvarlatılmış tasarıma sahip Signal Ultra Reach Sensitive Diş Fırçası’nı da tercih edebilirsiniz.
20’lik dişlerin gelişiminin kontrol edilebilmesi için düzenli olarak diş hekiminize muayene olmanız büyük önem taşır. Böylelikle yirmi yaş dişleriniz herhangi bir komplikasyona ya da hasara neden olmadan onların gelişimini takip edebilir, diş hekiminizin gerek gördüğü müdahale ve teşhisler için zaman kaybetmesini önleyebilirsiniz. 20’lik dişlerin çene kemiğinizde kalabilmesi için yeterli yer olması halinde, diş hekiminiz yalnızca dişleri takip etmeyi ve ağrı kontrolünü sağlamak için medikal tedavi uygulamayı tercih edebilir.
Çene kemiğinizde 20’lik dişler için yeterli yer yoksa ya da dişleriniz yamuk şekilde hizalanmışsa diş ve kemik dokunuzda hasar oluşabilir. Böyle bir durumda yirmi yaş dişlerinin vakit kaybedilmeden ağızdan uzaklaştırılması gerekir. Ağız içinde kısıtlanma, yaralanma, ağrı ve koku oluşturan yirmi yaş dişlerinin çekilmesi düşünülebilir.
20’lik dişlere komşu olan dişlerin çürümesi, 20’lik dişlerin diğer dişlerde çapraşıklığa neden olması, kist veya tümör oluşumu gibi durumlarda da 20’lik dişlerin çekilmesi gerekir. Ayrıca, çene kemiğinde ya da çevresindeki dişlerde hasara yol açan yirmi yaş dişlerinin de çekilmesi tavsiye edilir. Kısacası, diş hekiminiz yaptığı radyolojik ve klinik muayenelerin sonuçları çerçevesinde sizi en doğru tedavi yöntemi ve süreci hakkında detaylı şekilde bilgilendirecektir.
20’lik yaş dişlerinizin gelişim süreci ve dişlerinizin çıkış şekli, genetik faktörlerden beslenme alışkanlıklarınıza kadar birçok faktöre bağlıdır. Ancak her halükarda dişlerinizi bakteri plağı oluşumuna karşı korumanız için düzenli olarak fırçalamanız büyük önem taşır. Aksi takdirde ulaşılması zor 20 yaş dişlerinizde çürük oluşmasını önlemekte zorlanabilir, 20 yaş dişlerinize komşu olan dişlerde oluşan çürükler nedeniyle yirmilik diş belirtilerini daha şiddetli şikayetler eşliğinde yaşayabilirsiniz. Yirmi yaş dişleriniz hiçbir komplikasyon ve şikayet geliştirmeden çıksa bile, ağız ve diş sağlığınızı korumak için etkili bir bakım rutini oluşturmalısınız.
Signal Ultra Reach ve Signal Ultra Reach Sensitive Diş Fırçası’nı tercih ederek 20’lik dişlerinizi ve onlara komşu olan dişleri etkili şekilde temizleyebilir, çürük oluşumuna karşı mücadele edebilirsiniz. Böylelikle dişlerinizi olası komplikasyonlara karşı koruyabilir, pratik bir bakım rutini oluşturabilir ve sağlıkla gülümseyebilirsiniz.